تبریز ~ təbriz

[1) اؤزل آد]تبریز آدینین کؤکبیلیمی (ائتیموْلوژیک) )حاققیندا یازیلان سؤزلر: تبریز شهرینین آدی اسکیدن بری مختلف قایناقلاردا تورٌلو شکیللرده یازیلمیشدیر: 1-تبریز کلمه سینین کؤکو حاقدا یئنی عصرده چوخلو سؤزلر دئییلیبدیر، بو شهرین آدینی مختلف شکیللرده یازیبلار: تارویی، تارماکیس، تارماکیزا، تاوراکیس، تامراکیس، تاورِژ، تاورِش، تاوریز، تیوریس، تیوریز، توُمروس، توُریس، توُریز، دبریز، ،(tuvruz توُوروز ) turuz توُروس، توُروز -2 ، تربیر، تبریز کیمی آدلار بو شهرین مختلف واریانتلاریدی 65،47 بعضیلری تبریزی همان گابریسی بیلیرلر کی بطلمیوس میلادی 2جی حرفینه « ت» حرفی سونرالار « گ» یوزیلده ثبت ائتمیشدیر و 3-بیر ،(1009-2) دَییشیب و بعضیلری ترویا و تبریزی بیر یئر بیلیبلر 47 سیرا اسلامی قایناقلار و اوْ جومٌله دن حمداللاه مُْستوفی (هیجری بنی- » 8جی عصرین یازاری) تبریزین تیکیلمهسینی زوٌبئیده خاتونا نیسبت وئریرلر و گویا او « عباسی خلیفهسی هارون الرشیدین قادینینا خانیم قیزدیرماسی وارایمیش و تبریز بؤلگه سینده اوْتوراق ائدرکن، قیزدیرماسی و سیْتماسی گئدیر و هیجری 175 جی ایلده بو یئرین دوزٌلمهسینه فرمان وئریر و یئنه ده گویا اؤزو عرب اوْلارکن شهرین تبریز قوْیور، آمّا لسترنج « تب+ریز: تبتؤکن » آدینی فارسجا کیتابیندا (جغرافیای تاریخی سرزمین های خلافت شرقی) یازیرکی زوٌبئیده خانیم هئچواقت آذربایجانا گلمهییبدیر و تاریخده بو حاقدا تاریخ کیتابیندا « یعقوبی » بیر ثبوت گؤرونمهییبدیر، و عرب یازاری عربلرین هیجری 141 ده تبریز شهرینه هجوموندان سؤز آچیر و بو گؤستهریرکی تبریز شهری هارون و زوبٌئیده خاتون دان اؤنجه وار ایدی و اؤنملی شهر ایدی، و البتده بوجور داستانلار چوخ یئنی بیر 7 عصر سونرالارا - سؤزلردی، و بونلارین دئییلمهسی اسلامیتدن 6 قاییدیر، مثلا اولیاچلبی هجری 11 جی یوزیلده، و یئنهده فرانسهلی فلاندل 1841 ده تبریزدن گئچرکن بو داستانی ائشیدیب یازمیشدیر و سونرادا آیریلاری بونو تکرار ائدهرک بو کلمهنین فارسجا اولدوغونو ثبوت ائتمهیه چالیشیبلار. نادرمیرزا بئیله دوٌشونورکی تبریزده یئرلی اولاراق زوٌبئیده آدیندا بیر خانیم وارایدیکی بیر بولاغین تیکمهسینده آدلانیردی و بو خانیمین « زوبٌئیده بولاغی » بانی اولموشدور و بولاقدا قبریده سون زامانلارا کیمی قالیردی و بعضیلری بو یئنی زوٌبئیده ایله ون قادینینی اشتباها بیر شخص کیمی دوشونوبلر، حالبوکی « هارون 4-سید آقا عون اللهی یازیر: ،(1010-2) بونلار آیری شخصلرایدی 47 بارتولد تبریزین 9جو عصرده مئیدانا گلدیگینی بیلدیریر و بؤیوک اولمایان شهر کیمی قلمه وئریر حالبوکی 8جی عصرده یاقوت آدلاندیریر « ان بؤیوک شهر » حموی، معجم البلدان کیتابیندا تبریزی -5 بیر سیرا ارمنی مورخلر و اپریقیان تبریزین اصلی آدینی ،(33)65 کیمی گؤستهریرلر و شهرین تیکیلمهسینی tavrej تاورژ/ داورژ میلادی 3جو قرنده ارمنی شاهی خسروکبیره منسوب بیلیرلر، و گویا ارمنی شاهی اؤلدورلن قارداشینین اؤجونو (انتقامینی) آلماق اوچٌون دائیوِرژ » ساسانیلره هجوم ائدیر، و تبریزی آلارکن بئیله باغیریرکی و بو اوزٌدن بورانین .« بوُدور اؤج و انتقام اردشیر دن » یعنی « آرداشری بو شهر » آدی تبریز قالیر، شاردن بو داستانی بئیله تعریفلهییرکی اؤنجهلر (شاهباسان) آدلانیردی و معناجا شاهین قالدیغی یئر البتده «، دئمکدیر، و سونرالار ارمنی شاهی خسرو طرفیندن دَییشیلدی ارمنی تاریخچیلر سندسیز اوُیدورما تاریخ دوزٌلتمکده اوستاددیلار و چوخ واخت ساختا هوجوملار و افسانهلر دوزٌلدیللر و بو روایتده 1027 )، جناب -2) افسانه کیمی اولاراق تاریخی سندلردن یوْخسوندور 47 زهتابی، تاریخ کیتابیندا بو حاقدا یئتیرینجه ایضاحات وئریبدیر و ثبوت ائدیرکی او دؤورلرده ارمنی شاهلاری کیچیک خراج وئرن ولایت کیمی ایدی و هئچواخت بئیله بؤیوک هجوملارا گوٌجلری یئتمزدی، و بونلار سادهجه اویدورما تاریخ دوٌزلتمه دوْغرولتوسوندا 340- یازیلیبدیر، اوخوجولار اونون تاریخ کیتابینا و اؤزللکله 320 جی صفحهلره رجوع ائده بیلرلر، 6-بیر سیرا یازارلار تبریزی توُروز/ آدیلا بیر بیلیرلر، آمبروزیوکنتارینی، (tuvruz توُروس (توُوروز ین سفیری اولاراق تبریزه « آغقوْیونلو شاهی اوزون حسن زامانی، ونیز گلیر و یازیرکی تبریز قیرمیزی یا چالان سیرا داغلارین اتگینده یئر آلیبدیر و بو داغلارا توُری دئییرلر، توماس هِربِرت( 1627 میلادی) تبریزدن گئچرکن دئییر: بو شهر آدینی توُروس داغلاریندان کی اونون اتگینده دوٌزهلیبدیر آلیبدیر؛ بو سؤزلردن بئیله دوشٌونولورکی سیْرخاب/ سورخاب و عئینالی داغینین آدی همان توروُس/ توُروز اولمالیدیر، پروفسور عین اللهی ده یازیلاریندا بو موضوعا اشاره ائدیبدیر، یئنه ده اشاره اولونمالیدیرکی شاردن و اوْلئاریوس آوروپا سیاحلاری دا 15 جی قرن ده بو شهردن توُریز شکلینده آد آپاریبدیر و مارکوپولودا توُریس آدینی قئید ائدیبدیر، بو سؤزلردن پروفسور عون اللهی بئیله دوشونور کی بو شهرین آدی اصلینده، تارویی/ حرفی اونا اکلهنهرک توریز/ « ز» تاوری کلمه لریدیر و سونرالار تاوریژ/ تربیز/ تبریز، شکلینه گلیبدیر. . 7-مرحوم زهتابی بو شهرین ون اوْرارتو اؤلکهسینه هجوموندا « اسکی یازیلیش طرزینی سارقون (میلاددان اؤنجه 714 ) یازیلان داش یازیلاردا تامراکیس/ تارماکیس اولاراق گؤستهریبدیر، (ایکی توٌر یازیلیشدان بیرینجی یازیلیشی پروفسور زهتابینین کیتابیندا و ایکینجی تورٌو، دیاکونوف و ون کتابلاریندا گؤرمک اولار) البتده تامراکیس « ماسکارلاعلیون ون داشیازیلاریندا) گؤرنمه- « سؤیلهنیشی اصلی قایناقلاردا (سارقون ییبدیر هر حالدا پروفسور هر ایکی سؤیله نیشی ده یازیبدیر اگر تامراکیس شکلینی اصل توتارساق آشاغیداکی یوْرومو وئرمک اولار (آذربایجان سؤزلویو یازارینین دوشٌونجه سی: بو سؤیلهنیش و یوروم، تاریخی قایناقلارجا ضعیف گؤرسهنیر و سونراکی بؤلومده گلن یوْروم گرچَگی چوخراق یانسیدیر). تامراکیس سؤزونده کلمه- نین اساس حیصّهسی تامراک/ توْمروق شکلیندهدیر، دیوانلغات- تورک ده توْمورماق، آغاجی سیلیندیر/ اوُستووانه کیمی کسیب بیچمک دئمکدیر، بو شکیل بیر قالا و اؤزللیکله اسکی قالالاری آندیرماقدادیر، بونودا بیلیریککی دیواندا یازیلدیغی کیمی بو کلمهنین کؤکو توْماق/توُماق سؤزوندندیر و معناجا باغلاماق و قاپاماق اولمالیدیر و بو کؤکه باخارساق بو شهر بیر باغلی قالا کیمی بیر یئر دئمکدیر و بوتون بو داش یازیلاردادا تبریز بؤلگه- سیندن، قالا و دِژ کیمی آد آپاریلیر، بو کلمهنین ایکینجی حیصّهسی حرفی تورکجه ده گنیش شکیلده چوْغول و جمع علامتی « س/یس » اکیدیر مثلا توْپوز(ایکی توْپ)، بیز(من و « اوُز/ایز » اولاراق ایشلهنن منیمله اولانلار)، سیز (سن و سنینله اولانلار) کلمهلره بیرلیکیده چوخلو کلمهلرده گؤرمک اوْلار و تامراکیس/توْمروق+وز سؤزوده معناجا چوخلو قالا ویا چوْخ بؤیوک قالا مفهوموندادیر. تامراکیس سؤزو تاریخین آخیشیندا دَییش هرک تامراکیس› تامراکیز/ توْمرقوز ›توْمروز/ تامروس/ توُمروس/ توْمریس› تامریز› تاوریز› تبریز شکلینه دوشٌوبدور، بو حالتده آیری طرفدن ایندیده بیر سیرا کندلرده تبریزین آدینا تومروس دئییلیرکن بو شهرین آدی آذربایجانین چوخ اسکی حاکیمی تومروس خانیم آلپ ارتونقانین قیزینا نسبت وئریلیر، و بونو بیلیریککی تبریز، تومروس خانیمدان چوخ چوخ قاباق تیکیلمیشدیر و بئیله دئمک اوْلارکی هم تومروس خانیمین آدی و هم تامراکیس بیر قایناقدان توُماق/تومروق+ز کلمهسینه باغلانارق، بیرائل آدی و اینسان آدی کیمی ایشلنمکدهایدی، بیر سؤزهده توخونماق لازیمدیر، ایندیکی آراز چایی اسکی قایناقلاردا و شکلینده « araxes آراکس » ون تاریخ کیتابیندا « اؤزللیکله هرودوت یازیلیبدیر و بیلیریک کی حتی اگر اوْ زامان بو چایین سؤیلهنیشی آراکس شکلینده اولسایدی بئله، تاریخ آخیشیندا ایندیکی آراز کیمی « ز» بؤلومو ایندیلیکده « کس/کیس » شکلینه دوشوبدور یعنی دئییلیر، و بونا تای تامراکیس/تارماکیس سؤزوده تامریز/ تاوریز/ تبریز شکلینه گلمهسی مومکوندور. 8-یوخاریدا بعضی یازارلارین یازدیقلارینی قئید ائدرکن، سون سؤزو آذربایجان سؤزلویو یازارینین دوٌشونجهسی اولاراق سؤیلهییریک: بو شهرین تیکیلمه تاریخی میلادان چوخ چوخ قاباقلارا آپاریلیر، م.ق 714 جو ایللرده چوخلو داش یازی لاردا تبریزین آدی چکیلیب و دئمک اوْلارکی بوشهر او تاریخلرده آباد شهر اولدوغو اوچون چوْخ چوخ اؤنجهلر وار ایمیش، و چوخلو یازارلارین قئید ائتدیکلرینی اساس آلاراق دییه بیلیریککی تبریز شهری، یئر آلتیندا قالمیش بابیل، اوُر، اوُروک، شوش شهرلریله بیرلیکده دوٌزَلمیش و روم شهریندن چوخ قاباق وارایمیش، بو شهرین آدینی اسکی قایناقلاردا بئیله گؤرمک اولار: -1 ماسکارلا و علیون کیتابیندا 165 (صفحه: 55،48،177،176 ) بئیله یازیر: سارقون اورارتو اؤلکه سینه هجوم ائدنده ایندیکی تبریز شهری آدیندا سؤز ائدیر، « تاروُیی، تارماکیسا » یئرینده ایکی ائکیز قالادان تاروئی، تارماکیس » دا تاریخ ماد کیتابیندا بو ایکی قالانی « دیاکونوف شکلینده یازیر، عوناللهی ده کیتابیندا «tarui-tarmakis -45) ون حملهسینده بو شهردن تارماکیس کیمی آد آپاریر 65 « سارقون 44 )، سسلی حرفلرین اسکی داش یازیلاردا یازیلماماغینی نظرده توتارساق هر ایکی قالانین آدیندا تارو/ تارویی بؤلومو گؤرنمکده- 1240 ایللرینده - دیر، بیلیریک تروْیا ساواشی میلاددان اؤنجه 1230 لیلار یئنیلگی یه اوغرایاراق بؤیوک اؤلچوده « اوٌز وئرمیشدیر و تروْیا مهاجرت ائتمیشدیلر، مختلف بؤلگهلره گئدنلره یئرلی خالقلار توٌرلو آدلار وئرمیشدیلر و ایندیلیکده ثبوت اولونورکی اونلار توٌرک « تروُسک- توُرسجی- توُرساکا ،Etrüsk ائتروٌسک » ، طایفالاریدی ترس/ » ، نی یونا نلار «Truska تروُسکا » ، آدینی اونلارا لاتی نلار آدینی ایسه اونلارا میصیرلیلر وئرمی شدیر، «Turşa توُرشا/ توُرسا سؤزلریده واردیر « تارانیس » ،« تارو » ،« تارکان » بئیله آدلارین ایچینده تروْیا/ تروْا = » ،( (تروْیا، ائتروٌسک و تورٌک سؤزلرینه باخابیلیرسینیز و یوخاریدا قئید اولونان آدلارا باخارساق بو آدلارین « توُر+ اوْوا سؤزلری تورٌکلره وئریلن آدلارین « توُر/ تارو / تروُ » هامیسیندا « تارویی و تارماکیس » ترکیب حیصهلریدیر، بو کلمهلره تای سؤزلرینده ده، تورٌک سؤزجویونون ایزینی، هم سؤیلهنیش باخیمیندان، و هم تاریخی جهتدن گؤرهبیلیریک، بو یوْروملا دئمک اولارکی تبریز سؤزونون کؤکونده تورٌک سؤزو گؤرونمکدهدیر، « ماکیس/ماخیز » تارماکیس سؤزونون ایکینجی بؤلومونه گلینجه حرفینی ایچینه آلیبدیر، « ز» سؤزو و « ماخ » سؤزو آچیقجا سؤزو سومرجه یه دایانان بیر سؤز اوْلاراق « ماخ » آیدیندیرکی بؤیوک و اوُلو معناسیندادیر و هیتیتلرده ده بیر تانری آدیدیر، بوُ آد بیر کؤک اوْلاراق سوْنرالار ماغ/ موُغ سؤزونده گؤرسهنهرک، دینی عالیملری تمثیل ائدیر و آچیقدیرکی اوْنلارین اوْلدوغو یئرلردهده ایز بوُراخیبدیر آذربایجانین مختلف یئرلرینده ماخ، باشماخ، ماخوُلا، ماکی/ ماخی کیمی یئر آدلارینی گؤرمک اوْلار، بو حئسابلا بؤلومو ماخ لارین بوْل اولدوغو یئری « ماخیز » تارماکیس سؤزونده گؤرسهدیر (باخ: اوز/ ایز اکینه) و بئیلهلیکله تارماکیس معناجا « تورٌک یوردونون مقدس و قوتسال انسانلارینین بوْل اولدوغو یئری » معناسیندادیر. « بؤیوک قوتسال تورٌک یوردو » دئمکدیر و آیری معنادا بو کلمه زامان گئچدیکجه (س/ز، م/ب حرف دَییشمهلرینی نظره آلارساق) تارماکیس/ تارماخیز/ تامریز/ تامریس/ تاوریز› تاربیز/ تربیز/ تبریز سؤیلهنیشلرینی گؤرموشدور. ان ییغجام حالتده بو کلمه کلمه سی اولاراق، تربیز و تبریز سؤزونون « تارو+ ماخ+ ز » کؤکودور.
(آذربایجان سؤزلوگو - 2013؛ اسماعیل جعفرلی)

[2) اؤزل آد] 1-بوُ شهر دنیز سوُلاری سَویه سیندن )1366 متر یوٌکس کلیکده اوْلاراق گونش ایلی 1385 ده جمعیتی 1600000 نفر، اوٌزئی گئنی شلیگی 9300 کیلومترمُربّعایدی، تبریز شهرینین ائتیمولوژیک حاقدا یازیلارا تبریز( 1) سؤزجویونه رجوع ائده بیلیرسیز 2-تبریز بؤلگه سینین تاریخی و گؤرمه لی یئرلری: - آذربایجان موزه سی، مشروُطیتائوی، شاه گؤلو، بلدیه عمارتی، تبریز جامع مچیدی، مقصودیه ائولری، تبریزین بؤیوک بازاری، سید حمزه بُقعه سی، عوْن ،rəbe` rəshidi گؤی مچید، ربعرشیدی ابن علی بُقعه سی، مقبرةالشّعرا، اوْد سؤندورمه بوُرجو (آتش نشانی بوُرجو)، خلعت پوشان بوُرجو (خلعت گئیمه بوُرجو)، صاحب الامر بُقعه سی، نوبار حامامی، سِیداوا دره سی، کندوُوان کندی، سهند ایسکی پیستی (سهند ایسکی یئنیشی)، تبریز بیلیم یوُردو (تبریز یونیوئرسیته سی)، ارک قالاسی (علیشاه ارکی). 3-تبریز بؤلگ هسینین چایلاری: چایلار آجی چایا تؤکولورلر: باسمنجچای/ ملاحیدر آرخی ،(q1s2b میدان چای/ مهران چای (باسمنج 49 بئرهچای/ ،(s3b کَمَرنَه چای (کورٌجان 37 ،(s6b (ایسپاراخون 15 کؤمورچای ،(s3b50q3- زینجاناچای (إ 2 ،(s2b توُلاسارچای( 18 داش ایسپیران ،(s7b شیرینجه (إ 5 ،(s3b 1و 41 / (ساری قایا 31 ،(s6b چرشنبه چای (کؤمورچای، 20 ،(s2b چای (کؤمورچای، 12 گوُرگئچر ،(s4b گَمانج چای (إ 21 ،(s6b گولٌلوجه( إ 10 باخچا درهسی ،(s4b اَنیزه چای (مهران چای، 15 ،(s4b (إ 13 نهند ،(s8b بارالی چای (مهران چای، 8 ،(s9b (مهران چای، 15 -4 تبریز بؤلگ هسینین داغلاری (سردصحرا): ،(q5s2,8b45) دئیاگی ( 23 کگ 2500 )، قجَرداغی ( 14 کگ 1997 )، بَلیندی 22 ک گب 2537 )، سیاه پوشان/ سیاووشان ( 24 ک گ 2429 )، علی ) وئردی داغی ( 38 کگ 3208 / باخجادره سی چایی داغین د)، 5-تبریزبؤلگه سینین داغلاری ،( چوُبوقلو ( 73 ک گب 2175 (ایسپیران): چرشنبهداغی (چرشنبه-آغداش-آغاجآغا و نهند کندلرینین یاخینایندادیر) 66 ؛ شاهداغی ( 10 ک قد 2386 / پَکهچین و علی کندی نین بق)، اوٌچ قارداش داغی ( 12 ک قد 1905 )، باغلی- داغ ( 15 ک قد 2016 / ایسپیران چای و کؤمور چای بو داغدن قایناقلانیر) بهلول داغی ( 15 ک قد 2227 )، آلمان داغ 20 کق 1809 )، قیْزیل بانداق ( 27 کق 2090 / اوُلو کندی نین ق- ) ،( ب)، کوتٌ داغی ( 30 کق 2069 )، مُجل جَنّت ( 30 کق 2442 داشی دره ( 30 ک قد 2503 / آغاج اوْغلو کندی نین د/ آغداش کندی نین ق)، داغ گولٌزار ( 35 ک قد 2114 )، قَجَرداغی 37 ک قد 2541 / ایشکنبر کندی نین گب)، عون ابن علی ) 6-تبریزبؤلگ هسینین داغلاری (سهند): ،( 5 ک قد 1902 ) 66 ؛ پلهسر و توُلاسار ( آغداغ(ایسپاراخون کندی یاخینیندا 3300 (سهند سیرا داغلاریندادیر) 66 ؛ جامیش داغی (سلطان داغینین گونٌئی طرفیندهدیر) 66 ؛ دیدهبان/ دیرهوان( 20 ک گب 1800 )، یوخاری داغ/ بالا ( 20 ک گب 1660 )، آشاغی داغ ( 28 ک گب 1725 )، جام- داغی(باخ: سهند 1)؛ قالا ( 30 ک گ 2800 )، قیزیل داغ ( 32 ک- / گ 3000 / زینجانا چای داغین قد)، گوَن کوُنجآغَل ( 33 کگ 2400 ،( کندو چای داغین ق)، نوْغور داغی/ یوْغورداغی ( 33 کگ 3130 قاراباییر ( 33 ک گ 3200 )، هاچاداغ ( 33 ک گد 3051 )، چوْبان داغ 34 ک گ 3217 )، کئچی قایاسی ( 35 ک گ 3328 )، سُلطان داغی/ ) سُلطانبوُد( 36 ک گ 3250 )، افشار داغی ( 42 ک گ 2568 )، قارقالان 7-تبریز ؛ داغی(نوْغور-سلطان داغی آراسیندا بیر زیروه ) 66 بؤلگ هسینین داغلاری (شیرامین): کئچی گولٌ داغی ،( 25 ک گب 1500 )، داشلیداغ/ داشلی دره ( 9 ک گب 1530 ) گونئی ( 68 ک گب 1500 / سیلاب کندی نین ق)، قَدوُداغ( 68 ک گ ب 1633 )، قوْروق( 70 ک گب 1800 ) ، قَندیل 70 ک گب 1800 )، دَوه داغ ( 75 ک گب 1648 )، ورژان/ ) 8-تبریز ،( وارجان( 39 کگ ب 1953 )، قیزیل داغ ( 57 کگ ب 1331 ،( بؤلگ هسینین داغلاری (قبله داغی): قارشی ( 45 ک گب 1870 کندوُوالان ( 45 ک گب 2230 / گونٌبر چای داغین ق)، داوارداغی 47 ک گب 2255 )، حَنیفه ( 47 ک گب 2402 )، قافلانتی ) 49 ک گب 2152 )، گَلگاه ( 49 ک گب 2478 )، داغ 3ک اوُلیان ) داغی نین قب)، شووٌَه قیراغی ( 50 ک گب 2100 )، قوْچ گؤلو داغی 50 ک گب 3700 )، قیبله داغی ( 51 ک گب = 2375 / امیردیزه ) چایی داغین ب)، قافلانتی ( 51 ک گ ب 2521 )، یئللی قایا( 52 ک گب 2630 )، اوْولیاء ( 54 ک گب 2650 )، قالاجیق 56 ک گب 1843 )، قیزیل داغ ( 59 ک گب 2303 )، تَرْشْقوداغی ) 60 ک گب 1944 )، شالاسار ( 60 ک گب 2063 )، یئکه داغ ) 64 ک گب 1800 )، قوُتو/ کوُتی ( 65 ک گب 1701 / بؤیوک چای ) داغین گ)، 9-تبریزبؤلگ هسینین داغلاری(گوٌنبر): قیزیلقایا( 39 ک- ،( گ 2700 / گنبرچایداغین گ)، بؤرکوقایا ( 40 ک گب 2200 پیشیکلی ( 40 ک گب 2741 )، اوُلیان داغی ( 43 کگ- 2765 )(قوْ:عُریان) 5؛ سوْیوقبولاق( 43 ک گب 2098 / گونٌبر چای - 10 - تبریز ؛ داغینق)، باهادیر داغی(وٌنبر کندی نین یاخینیندا) 66 بؤلگ هسینین داغلاری (میدان چای): ائینالی داغی/ عینالی / 66 ؛ گونئی ( 12 ک گب 1856 ( داغی(تبریزین قوُزئیندهدیر 1920 ،( کوٌندورو و نمهتاوا کندلری نین ق)، داش کسَن ( 23 ک گ 2519 بوُرج ( 27 ک گ د 2553 / مهران چای داغین د)، خوُناوا 28 ک گد 2300 )، سئیران داغ ( 31 ک گد 2631 )، ائودره ) 32 ک گ 2747 / مهران چایی داغین د)، ناخیرداغی ) 36 ک گد 3000 / باخجادره سی چایی داغین ب/ بارالی چای ) داغین د)، یانیق داغ ( 36 ک گد 3051 )، شیلهسرداغی 37 ک گد 3110 )، دمیرلی داغ ( 38 ک گد 3142 )، شیْرشیْرداغی ) 40 ک گد 3236 / باخجادره سی چایی داغین ق)، قوُزئی ( 7 کد- ) 1791 / آرپا دره سی داغین قد)، 11 -تبریز-آذرشهر-تیمورلو بؤلگ هسینین کندلری: ماماغان (* 6350 ) (قوْ:ممقان)؛ بودجه، توْرامین (قوْ:تیرامین)؛ شیخ آباد، گؤیگونبذ (* 50 ) (قوْ:کبودگنبد)؛ قاراغیْل (* 302 )؛ تمیرلی/ تئیمورلو(* 1700 )؛ خاسلی (* 290 ) (قوْ: خاصلو)؛ شیْخقالا/ ایْشیق قالا؛ سوْغان قیشلاق(قوْ:قیشلاق پیازی)؛ گؤوگان؛ 12 -تبریز-آذرشهر-شیرامین بؤلگه سینین کندلری: داشکسن (* 160 )؛ شیرامین (* 1440 )؛ پیرچوْبان (* 163 )؛ خنهیه 930 )؛ سئلاو (* 470 )؛ آلوانا (* 428 ) (قوْ:الوانق)؛ کوْوخالی *) 13 -تبریز-آذرشهر-قاضیجاهان ،( 120 )؛ زینَتلی (* 70 *) بؤلگ هسینین کندلری: قَتجاهان/ قتجهخان/ قاچاغان/ قاضی جاهان 1440 )، آخیْرجان/ آخیجان/ اَخیجاهان (* 779 )؛ پوُلوسدره/ *) پوسٌلودره(قوْ: فیروزسالار) (* 800 )؛ افخم آباد؛ خاندَمیر/ خانمیر 440 )؛ خلهزَ ر (قَلهزار/ غله زار)؛ یئیجه/ یئنگیجه (* 1210 )؛ تاجینه *) قیشلاق/ تاجیْننی، دَستیری (قوْ:دستجرد)؛ 14 -تبریز-آذرشهر-قبله داغی بؤلگه سینین کندلری: خرهجی (قاراچی) (* 80 ) (قوْ:خراجو)؛ ( نادیللی/ نادیرلی/ نادرلو (* 660 )؛ کیلوانا/ کوٌلوانا (* 160 ( (قوْ:کلوانق)؛ قوْشقوْوان (* 28 ) (قوْ:قوُشقوا)؛ تَرْشْقو (* 62 ؛( (قوْ:ترشکوه)؛ دیناوا (* 420 ) (قوْ:دینآباد)؛ هفتهچشمه (* 830 امیرانگه (بوْش)، بابا قیشلاغی/ علی قیشلاغی (بوْش)، بادامیار/ إقدمگاهی (* 252 )؛ آلاکوٌزه/ امیردیزهإ؛ گاواییْر/ ( 130 )(قوْ:گواهیر)؛ تاجالدین (* 60 )، کَبْدیل(* 120 *) ؛( (قوْ:کابدول)؛ داش آلمالو (* 417 )؛ قیْرمیزی گؤل (* 260 سیْغاییْش (* 280 )؛ چیْراغیل (* 520 )؛ قاضیکندی/ قازیْ کندی 120 )، تندیرلی(بوْش)؛ 15 -تبریز-اوٌسکو-باویل بؤلگ هسینین *) ؛( کندلری: ] اوسٌکو ؛ باویل/آ-ی(* 2300 )؛ کلهجاه (* 1430 بایرام(* 965 )؛ دیزه (* 170 ) (قوْ: دیزج)؛ کؤوشن میرزارحیم؛ خسراخ/ خسرق؛ 16 -تبریز-اوسٌکو-سهند بؤلگه سینین کندلری: ؛( ایسفنجان (* 1400 )؛ کَهْنَمو/ کَهْنَمی (* 1151 )؛ اسکندان (* 914 ( کندوان؛ سُلطاناسامهمقبرهسی، آماغان/ آغماقان (* 680 (قوْ:امقان)؛ آستاری/ آستارلی (* 1210 ) (قوْ:عَنصروُد)؛ 17 -تبریز- ؛( اوٌسکو-قوُزئی شوْرقات بؤلگه سینین کندلری: شیخ حس ن (* 320 ؛( قالاچا (* 160 )؛ اوُسپوس/ ایسپیس (* 79 ) (قوْ:)؛ سعدبگ (* 20 یئنگی کندی؛ آخوُلا (* 425 )؛ نوُقهدی (* 510 ) (قوْ:نوجهده)؛ ایسفَهلان (* 1650 )؛ لایجان/ لاهیجان (* 390 )؛ سهند شهری؛ حیْزوْشا (* 1600 ) (قوْ:خسروشهر)؛ تازاکن د (* 420 )؛ بارانلی 270 )؛ ساتیْلل ی (* 265 ) (قوْ:ساتَللو)؛ 18 -تبریز-اوٌسکو-گونئی *) شوْرقات بؤلگ هسینین کندلری: ایْلخیچی (* 350 )؛ خاسلار/ ( خاسیْللیْ/ خَسیلٌلی (* 430 ) (قوْ:خاصه لو)؛ خاساوان (* 120 (قوْ:خاصآباد)؛ کوتٌلر/ کورٌدلر (* 300 )، شئلَللی/شَلَللی/شَلَللی 56 )؛ بَیَل/ بَگلی (* 65 )؛ زئینال آغاج (* 280 ) (قوْ:زینالحاجلو)؛ *) ایرینجی (قوْ:ایرنچی)(بوْش)؛ مهدینلی (* 160 )؛ مرجانلی؛ الآوا/ علی آباد، سرین دیزه (* 270 )؛ قیشلاق (* 150 )؛ حسنآوا؛ میلان - 1520 )؛ خوْرخور (* 170 )؛ عابباس آباد خانلیق؛ قاراتپه؛ 19 *) ( تبریز-اوٌسکو-گونٌبر بؤلگه سینین کندلری: گوٌنبَر/ گونٌهوَر (* 830 (قوْ:گنبر)؛ کوٌردهوار (* 700 ) (قوْ:کردآباد)؛ میجهرهشین/ مجارشین 830 )؛ اوچٌتپه؛ اَربات (* 382 ) (قوْ:اربط)؛ دره کؤهول؛ *) ؛( آغجاکؤهول (* 354 )؛ قالابَجَک(بوْش)؛ قندیللی؛ اَشیستان (* 418 قوْ:کوهدل)؛ 20 -تبریز-مرکزی-آجی ) kəvədil ( کَوَهدیل (* 260 چای بؤلگه سینین کندلری: اؤیلو/ اؤولو؛ آلوار/ آ-ی؛ خوْجادیزه ( (قوْ:خواجهدیزج)؛ مایان/ آ-ی (* 1940 )؛ کوٌجووار (* 1420 21 -تبریز- ؛( (قوْ:کجاآباد)؛ باغ معروف (* 353 )، قیزیلدیز ه (* 290 مرکزی-ایسپیران بؤلگ هسینین کندلری: آناخاتوُن (* 278 )؛ بابا باغی ( 5)؛ گورکچر(بوْش)، شیرینجه؛ نوروزآباد، داش ایْسپیران (* 770 *) (قوْ:سفیدانعتیق)؛ یئنگی ایسپیران (* 1213 ) (قوْ:سفیدان جدید)؛ ؛( آغاجآغا/ آغاجاوغلو (* 183 )؛ آغدا ش (* 178 )؛ اوُلو (* 111 کورٌدکندی؛ کَنْزهنه (* 330 )؛ گوٌمانا/ آ-ی (* 180 ) (قوْ:کمند)؛ گولٌزار؛ گولٌلوجه؛ نصرت آباد/ قاراقوزئی؛ گؤی بولاق/ آ-ی؛ مشیر آباد، چرشنبه؛ 22 -تبریز-مرکزی-جزیره بؤلگه سینین کندلری: گمیچی (* 790 )؛ آغ گونٌبذ (بندر) (* 626 )؛ سارای (* 750 ) (قوْ: سرای ده)؛ خارالی(قوْ:بهرام آباد)؛ قیْپچاق (* 550 )؛ تیمورلو 23 -تبریز-مرکزی-سردصحرا ؛( 330 )، بوُرچالی (* 500 *) بؤلگ هسینین کندلری: راواسان؛ سردَری؛ فخرآباد (* 11 )، آخماقایا 985 )؛ خیْلیجا ن (* 3300 )؛ ورهنه(* 160 )(قوْ:وَرنَق)؛ اَسینجا ن *) 589 )؛ کورٌجا ن (* 160 )(قوْ:کرجان)، اَنَرجان (* 520 )؛ هئزه- *) بوْران (* 300 )؛ زینجانا/ زینجَنا ب (* 130 )؛ لاله/ مزارع لال ه -24 تبریز-مرکزی-میدان چای بؤلگه سینین کندلری: ،(1100*) توُیقون؛ گاوار/ کاوار (* 122 )؛ مَلیککان (* 320 ) (قوْ:ملک کیان)؛ آرپادرهسی (* 183 )؛ باریْنج (* 3613 )؛ کَرْگه (* 550 ) (قوْ:کرگج)؛ پَتاوا (* 370 ) (قوْ:فتحآباد)؛ کونٌدورو (* 850 ) (قوْ:کندرود)؛ نمهتاوا 700 ) (قوْ: نعمتآباد)؛ بایاغیب/ باغیعقوب (* 100 )؛ شاهگؤلو *) 530 ) (قوْ:شاهگلی)؛ باسمیْنج/ باسمیش؛ جانقوُ ر (* 310 )؛ حاج *) آبدال؛ لیلی خانی دیزهسی (* 740 ) (قوْ:دیزج لیلی خوانی)؛ زرهنه 750 ) (قوْ:زرنق)؛ شالوارجیق/ شادآبادعلیا (* 3900 )؛ پینهشالوار/ *) شادآبادمشای خ (* 1230 )؛ چاوان (* 510 )؛ هئربی/ هئروی 1250 )؛ بئره (قوْ:بیرق)؛ لیقوان/ لوْوان؛ ایسپاراخون (قوْ:سفیده *) خوان)؛ 25 -تبریز بؤلگه سینده کند آدلاری (گونش 1320 *) : امَند 40 ک گ د * 1040 )، امیرآباد ( 30 ک ق * 27 )، خواجه ( 25 ک د ) ،( 1500 )، دیزج ور ( 31 ک ق د * 43 )، شاهسون ( 39 کقب * 150 * قالالار ( 17 ک ق د * 240 )، قیزیلجا میدان ( 22 کد * 360 )، کندوان، : (* -26 تبریز-اوٌسکو بؤلگه سینده کند آدلاری (گونش 1320 ،( آلاندوٌز (قوْ:اَلقَلَندیس)( 20 ک ق/ تو)؛ خسرق ( 2 ک ب * 100 فسَقندیس ( 2 ک گ د * 1130 )، قره تپه ( 17 ک ب * 120 )، قندیللو 14 ک گ * 330 )، کندجان ( 15 ک گ د * 720 )، میران ( 25 ک ب ) ،( اوٌچ تپه ( 20 ک گ * 357 ،(× 125 )، میرجانی ( 20 ک ب * 150 * 27 -تبریز-آذرشهر بؤلگه ،( لواسان (رواسان)، ( 16 ک ق د * 260 سینده کند آدلاری (گونش ایلی 1320 *) : باراز، چروهری/ چاربروُد 21 ک گ د * 400 )، چینار ( 24 ک گ د * 540 )، دستجرد ( 7 ک ب ) 880 )، دیزج آقاحسن (آذر شهر 3 ک ق ب * 75 )، دیزج چراغ * 7 ک ق ب * 180 )، غله زار ( 3 ک ب * 143 )، قیشلاق خارابا ) 8 ک گد بوْش کند)، قیشلاق قلعه ( 10 ک ب * 80 )، کوْخانلو ) (کوْخالو)، (اوُجان 24 ک گ د * 290 )، گنج آباد ( 9 ک ب *قونشو ،( کندلرین اکین یئرلری)، امیردیزج ( 13 ک گ د * 608
(آذربایجان سؤزلوگو - 2013؛ اسماعیل جعفرلی)

توركجه - توركجه lüğətdə توركجه تبریز sözünün توركجه mənası nədir? توركجه dilindəki تبریز sözünün توركجه dilindəki mənasını yuxarıda oxuya bilərsiniz.